به گزارش «اخبار خودرو»،معاملات در بازار فیزیکی بورس کالا در دو رینگ داخلی و صادراتی انجام می‌شود که خود چندین گروه کالایی و رینگ معاملاتی ازجمله محصولات صنعتی و معدنی با سهم بالای 50درصد از حجم کل معاملات، محصولات پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و محصولات کشاورزی با کم‌ترین رقم گردش حجمی و ریالی را دربرمی‌گیرد. علاوه بر این رینگ‌ها که ۹۹درصد حجم ریالی دادوستدهای بازار فیزیکی را تشکیل می‌دهند، یک رینگ فرعی هم به مبادله اقلامی تعلق یافته که عرضه کم‌حجم یا ناپیوسته‌ای دارند یا به دلیل نداشتن برخی شرایط معامله در تالار اصلی، به این گروه هدایت شده‌اند؛ اقلامی مانند اموال غیرمنقول، طلا و بازار مناقصه. حال نیز بورس کالا میزبان یک رینگ معاملاتی متفاوت است که در ابتدا به نظر نمی‌رسید استمرار عرضه داشته باشد. اما موفقیت‌آمیز بودن فروش خودرو «207» با قیمت حدود 50میلیون تومان پایین‌تر از قیمت بازار، عرضه و کشف قیمت خودرو در بورس کالا را وارد مرحله جدیدی کرد. این روند باعث می‌شود خودروهای پرتیراژ و پرتقاضای دیگری نیز در بورس کالا عرضه شوند؛ موردی که می‌تواند فشار را از روی دوش خودروساز بردارد و تقاضا برای خودرو از کارخانه را کاهش دهد. هرچند هنوز برنامه‌ رسمی از سوی خودروسازان برای عرضه گسترده‌تر خودروهای پرتیراژ به بورس کالا مطرح نشده، اما شنیده‌ها حاکی از آن است که قرار شده با هماهنگی وزارت صمت و خودروسازان از عرضه خودرو با قرعه‌کشی کاسته شود و طی ماه‌های پیش رو، خودرو بیشتری در بورس کالا عرضه شود. بر این اساس قرار است عمده تعهدات سه‌ماهه خودروسازان برای فروش به سمت بورس کالا برود و از این طریق زمینه افزایش تعداد خودروهای پرتیراژ در بورس کالا فراهم شود. این در حالی است که تولید و عرضه خودرو نیز طی سه ماه پایانی سال روند افزایشی به خود خواهد گرفت. بر این اساس،‌ در صورت استقبال مشتریان و موفقیت‌آمیز بودن این اقدام، در سال آینده حجم بیشتری از خودروها در بورس کالا عرضه می‌شود و متوسط قیمت کشف‌شده در بورس کالا به‌عنوان قیمت کارخانه و فروش مستقیم در نظر گرفته خواهد شد. بنابراین به‌نظر می‌رسد با عرضه موفق در بورس کالا سال آینده قرعه‌کشی کنار گذاشته خواهد شد و خودروساز به‌صورت مستقیم و احتمالا با حداقل زمان خودرو را تولید و عرضه خواهد کرد.

بورس کالا فضای ملتهب بازارخودرو را از بین می‌برد-حجت‌اله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس

عرضه خودرو در بورس کالا طی سال‌های اخیر مطرح بوده است. اما هر بار به دلیلی این اتفاق رخ نداد. با این‌حال، در سال جاری عرضه بورسی خودرو تحقق یافت و با عرضه خودرو در بورس کالا نشان داده شد که این بورس محل مناسبی برای خرید خودرو توسط مشتری و فروش آن توسط خودروسازان است. چرا که قیمت‌ها برای هر دو طرف متعادل و با بازار متفاوت است. به نوعی بورس کالا فضای ملتهب بازار خودرو را از بین می‌برد. تاکید نمایندگان در کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز از ابتدا بر این بوده که عرضه کلیه محصولات تولیدی توسط خودروسازها در بورس کالا باشد. چراکه عرضه خودرو در بورس کالا اصولا می‌تواند به تعادل‌بخشی قیمت، رسیدن خودرو به دست مصرف‌کننده واقعی و حذف بسیاری از واسطه‌ها، کمک کند. همچنین بورس کالا با ایجاد سازوکارهای درست و شفاف‌سازی‌ در معاملات، زمینه اعتماد را به‌صورت ملموس ایجاد کرده است. سازوکار بورس، سالم و رقابتی بوده و یک فضای شفاف و عرصه مهم برای معاملات است. به‌نظر می‌رسد این موضوع موردتوجه تولیدکنندگان صنعت خودرو و مصرف‌کنندگان قرار گرفته و همه از آن استقبال می‌کنند. فضای ایجادشده در بورس کالا بسیار خوب است و اگر خودروسازها و وزارت صمت به‌صورت خاص از این موضوع استقبال خوبی کنند، شاهد اتفاقات خوب در آینده خواهیم بود. بورس کالا بستری رقابتی است و افراد می‌توانند با اعتماد بیشتر در رقابت با یکدیگر به کشف قیمت‌های واقعی و منطقی کمک کنند. با عرضه خودرو در بورس کالا، سرمایه‌ها به‌جای بازارهای سوداگرانه به بخش‌های تولید سوق می‌یابد و مسیر برای عرضه دیگر محصولات داخلی در بورس کالا فراهم می‌شود. عرضه خودروها به‌ویژه خودروهای پرتیراژ در بورس کالا گامی رو به جلو و فرصتی است برای آن‌که از بازار آشفته خودرو فاصله بگیریم و دست هر واسطه‌گری را از این بازار کوتاه کنیم. درحال‌حاضر باتوجه به مکانیزمی که خودرو در آن عرضه می‌شود، تنها نوعی رانت توزیع می‌شود و عملا مشتری واقعی که نیاز مبرم به خودرو دارد، با توجه به تعداد زیاد شرکت‌کنندگان شانس چندانی برای برد در قرعه‌کشی را ندارد. چراکه با این فاصله قیمتی خودرو در کارخانه و بازار آزاد، سود هنگفتی وجود دارد و بسیاری از افراد با توجه به تورمی که در جامعه وجود دارد، برای حفظ ارزش دارایی‌های خود اقدام به شرکت در پیش‌فروش خودرو می‌کنند. با عرضه خودرو در بورس کالا قیمت به‌صورت واقعی و رقابتی و بر اساس میزان عرضه و تقاضا کشف خواهد شد که این موضوع هم برای مشتریان و هم برای خودروسازان مهم است. زیرا از یک‌سو، خریداران قدر مسلم خودرو را در بورس کالا با قیمت کمتری نسبت‌به قیمتی که الان در بازار آزاد است، می‌توانند بخرند و ازسوی‌دیگر خودروسازان نیز محصولات خود را با قیمت بالاتری نسبت‌به قیمت‌گذاری دستوری به فروش خواهند رساند.

عرضه خودرو در بورس منجر به افزایش قیمت نمی‌شود-امیرحسن کاکایی، فعال و کارشناس صنعت خودرو

عرضه خودرو در بورس کالا بیشتر مربوط به خودروهای گران‌ می‌شد که در ۳ تا ۴ماهه قبل شاهد این موضوع بودیم و نتیجه آن تعادل قیمت‌ این خودروها در بازار بود. بازار در بخش خودروهای گران‌قیمت به تعادل رسیده است و محلی شفاف برای خریدوفروش خودرو وجود دارد. باید گفت در بازار خودرو خرید مستقیم از خودروساز بسیار حائز اهمیت است. چراکه برای خودرویی همانند پژو پارس تفاوت قیمت میان در کارخانه و بازار آزاد، ۲۵۰میلیون تومان است و این سود عاید کسانی می‌شود که مستقیم از کارخانه خرید می‌کنند، ولی شرکت سازنده ۱۰۰میلیون تومان زیان را در تولید متحمل می‌شود.
بعد از مدت‌ها افت و خیز، هزار دستگاه ۲۰۷ وارد بورس کالا شد و شاهد بودیم که این خودرو ۵۰میلیون تومان پایین‌تر از نرخ بازار قیمت‌گذاری شد که این امر به سودآوری برای خودروساز می‌انجامد. عرضه خودرو در بورس، منجر به افزایش قیمت نمی‌شود، تاجایی‌که حتی بازار در شرایط فعلی خود باقی می‌ماند، یعنی اتفاق خاصی در آن رخ نمی‌دهد. برخی معتقدند؛ آزادسازی قیمت‌ها افزایش نرخ در خودرو را به همراه دارد، اما این‌طور نیست. همچنین عرضه خودرو در بورس کالا محدود بود. اشخاصی که قصد سرمایه‌گذاری در خودرو را دارند، همچنان در قرعه‌کشی‌ها شرکت می‌کنند، زیرا در بورس سود خاصی عایدشان نمی‌شود و اختلاف ۵۰میلیون تومانی میان بازار آزاد و بورس کالا هم به دلیل قیمت روز و تاخیر در تحویل است. اما با عرضه خودرو در بورس، سرمایه‌گذارانی که در قرعه‌کشی خودرو شرکت می‌کردند هم کمتر می‌شوند و حجم صف خرید نیز کم می‌شود؛ چراکه مصرف‌کنندگان واقعی ترجیح می‌دهند به‌جای بازار سراغ بورس کالا بروند. اگر برای خودرو پژو پارس هم عرضه انجام شود، قیمت کارخانه به ۴۰۰میلیون تومان می‌رسد و ۲۰۰میلیون تومان سود احتمالی سرمایه‌گذاران از بین خواهد رفت. از طرفی اگر صف خرید خودرو کوتاه شود، احتمال موفقیت بالا می‌رود و خرید خودرو برای مصرف‌کننده واقعی آسان می‌شود. تعادل بازار خودرو در میان‌مدت و بلندمدت به نفع مصرف‌کننده واقعی است، چراکه باقیمت مناسب می‌توانند خودرو بخرند و دلالی، رانت‌خواری و قرعه‌کشی خودرو نیز حذف می‌شود. اتفاق مهمی که رخ می‌دهد، پایان زیان خودروساز بوده که بسیار حائزاهمیت است. چراکه زیان، مانع از افزایش میزان تولید، از بین رفتن ظرفیت بهبود و نوآوری می‌شود. دیگر رویداد پس از عرضه خودرو در بورس، مطالبه‌گری دولت از خودروساز برای ایجاد تنوع و کیفیت است. از طرف دیگر، دولت باید برای افزایش تیراژ با خودروسازان همراهی کند، به‌عنوان‌مثال تسهیلاتی را برای واردات کالا از گمرکات کشور اعطا کند. اگر با سرعت بیشتر تمام محصولات تولیدی خودروسازان وارد بورس کالا شود، به‌رغم ثبات نرخ دلار می‌توان مدعی کاهش قیمت خودرو در بازار شد، چراکه عرضه افزایش پیدا می‌کند و نیاز مردم مرتفع می‌شود. امیدواریم مسئولان پی ببرند که قیمت‌گذاری دستوری به شکلی که زیر قیمت تمام‌شده باشد، نفعی برای مردم و اقتصاد ندارد و تنها دلالی و رانت‌خواری را افزایش می‌دهد.